Chúng ta sẽ xét sơ qua vài ý niệm căn bản về màu sắc. Hy vọng vài điều mình sửa soạn trình bày dưới đây sẽ giúp các bạn chút ít trong việc nghiên cứu và áp dụng màu sắc cho tác phẩm bonsai. Chúng ta sẽ đi từ màu căn bản đến màu thứ cấp và từ màu thuần khiết đến màu pha trộn.

Gạt những lý thuyết trong sách sang một bên, mình có thể thưa ngay với các bạn: với một người nào đó, màu sắc hài hòa với nhau nếu người đó không thấy khó chịu khi nhìn. Chỉ có vậy thôi! Cho nên, với mình, không hề có một sự thống nhất về màu sắc hài hòa.

Khi đặt vấn đề mỹ thuật, hẳn các bạn đã từng nghe nói đến tỉ lệ vàng. Dĩ nhiên, khía cạnh Mỹ thuật của Bonsai cũng không thể không đặt vấn đề này. Thế thì tỉ lệ vàng là gì? Liệu có cần áp dụng tỉ lệ vàng cho Bonsai? Xử dụng tỉ lệ vàng mà biết gia giảm thì mới thực sự là nghệ thuật, còn không, sẽ chỉ là kỹ thuật.

Với mình, nếu bạn khởi nét mỹ thuật Bonsai với những căn bản từ tỷ lệ vàng cho thật vững rồi sau đó bạn chỉ cần thêm một chút tưởng tượng là mọi chuyện về mỹ thuật sẽ hết sức đơn giản và thuận lợi. Tức là lúc đó bạn sẽ hành động ứng xử với cây, với chậu y hệt “ông đầu bếp”…

Khi bạn treo bức tranh lên tường, bạn chỉ nheo mắt nhìn. Sau đó đứng xa một chút rồi ngắm là biết bức tranh lệch hay thẳng. Thành thử, treo tranh, chả ai lấy thước bọt nước ra đo. Nhìn tác phẩm bonsai cũng vậy. Thuận mắt ăn tiền!

Tỉ lệ “Thân/chiều cao” nếu diễn giải để có thể hiểu, sau đó áp dụng thì e là hơi dài. Để các bạn dễ nắm được vấn đề “khá là cần” này, mình sẽ tóm tắt vài ý chính trước, diễn giải sơ về lý thuyết, rồi cuối cùng sẽ là phần áp dụng thực tế như thế nào thì chứng tỏ là hiểu về tỉ lệ. Có 2 loại tỉ lệ…

Chúng ta cần nắm được những yếu tố cơ bản trước khi định chuyện tạo dáng mỹ thuật cho cây bonsai. Nghĩa là muốn thiết kế để tác phẩm bonsai đi gần tới mức “đạt” thì ít nhất cùng một lúc “7 yếu tố kiến tạo mỹ thuật Bonsai” cần phải được lưu ý.